De stamboom van de familie Uppelschoten maken. Dat was mijn droom ergens in de jaren 1980. En toen ik eraan begon zat ik in no time in 1760. Maar toen begon het pas.

Elke genealogie heeft een begin

En dit verhaal begon bij mijn oma.

Zij vertelde dat mijn opa (al overleden in 1966) altijd zei dat we van het Hoge Land afkomstig waren. Wauw! Ik kende de vermeldingen van dit soort plaatsen op oude kaarten. Hoge Land, Lage land, Hoge Woerd, Lage Akker: oude kaarten stonden er vol mee. Kwamen wij dus van zo’n plek?

Mijn vader hielp me gelukkig snel verder: het Hoge Land was de oude naam voor Hoogland, een dorp bij Amersfoort. Daar kwamen wij dus vandaan, volgens mij overleden opa.

Even voor de duidelijkheid: ik wist niets van goed genealogisch onderzoek. Ik had geen idee van het gestaag en gestructureerd terugzoeken via de ouders van mijn ouders en hun ouders.

En toen ik dat leerde van mensen die het wisten, zoals archivarissen en genealogen die ik sprak, dacht ik: mooi niet! Dat was passie zonder inspiratie, zonder spanning! Ik ging daarom gewoon achter onze naam aan, op zoek in het donker gat van onze familiegeschiedenis.

En met die plaatsnaam en onze familienaam reisde ik op een dag naar het Centraal Bureau voor Genealogie, om te zien of er Uppelschotens in Hoogland waren.

Een gelukkige vondst die me verder bracht

Zo schoot ik met hagel, want ik ging gewoon af op een verhaal van mijn oma en de uitleg van mijn vader. Oral history, zou ik later leren.

Maar ik schoot wel raak.

In de kaartenbakken van het CBG vond ik het huwelijk van Willem Besselsz. van Ubbelschoten met Jannitje Teunis van de Voorst . Op (toen nog) een microfiche in een onhandige viewer zag ik voor het eerst mijn achternaam in een echte oude akte.

Huwelijksakte van Willem Wesselsz. van Ubbelschoten met Jannitje Teunisse van de Voorst

Ik had natuurlijk geen idee of deze mensen mijn voorouders waren. Maar één blik op mijn achternaam (of een verbastering daarvan) in die akte van tweehonderd jaar oud en ik was verkocht.

Ik had een nieuwe hobby.

Ook een stamboomverhaal vraagt structuur

Maar ik had inmiddels steeds meer adviezen gekregen en was gewoon langzaam terug gaan werken. Ik besloot de ouders van mijn grootouders zoeken, dan hun ouders enzovoort.

Ik bracht een groot deel van mijn vrije tijd door in het CBG, het Rijks- en Gemeentelijk Archief in Utrecht (nu Het Utrechts Archief) en in het gemeentearchief van Amersfoort (tegenwoordig Archief Eemland). Het dorp Hoogland valt namelijk tegenwoordig onder de gemeente Amersfoort.

En het zal een paar maanden geduurd hebben, tot ik ontdekte dat we inderdaad afstamden van die ene losse flodder in het CBG: Willem Besselsz. (of Wesselsz.) van Ubbelschoten. Hij was mijn bet-bet-bet-betovergrootvader.

Zo kwam ik steeds een stapje verder terug. Want wie was dan Bessel, de vader van Willem? En toen ik hem in Amersfoort had gevonden, wie was dan zijn vader Gerrit?

Gelukkig vormde de achternaam Ubbelschoten in de achttiende eeuw een goede richtnaam: elke Ubbelschoten (of variant daarvan) bleek familie van mij te zijn. Maar waar kwam die achternaam Post dan vandaan, die zo nu en dan opdook? Er was tussen 1708 en 1718 bijvoorbeeld een heel vooroudergezin dat gedoopt werd met de achternaam Post.

Doopinschrijving van Bessel Gerritsz Post, Rooms-Katholiek in Hamersveld 1708

En hoe kwamen wij eigenlijk aan die goed herkenbare achternaam Van Ubbelschoten? Dat bleek namelijk een buurtschap in Renswoude te zijn. Was daar een voorouder geboren, was er één boer geweest?

Er waren genoeg vragen. Met alleen de geboorten, huwelijken en overlijdens van mijn voorouders, kwam ik er niet meer uit. Ik moest verder, dieper, meer gevarieerder zoeken.

Ubbeschoten zelf begon te trekken

Inmiddels had ik ook Ubbelschoten zelf gevonden, de buurtschap vlakbij Renswoude. Er hadden twee boerderijen gestaan: Groot en Klein Ubbelschoten. Ze stonden op een kaart uit 1705. Er was zelfs nog een Ubbeschoterweg!

Groot en Klein Ubbeschoten op de kaart van Justus van Broeckhuijzen 1705

Als ik me weer een periode onderdompelde in het stamboomonderzoek, leende ik altijd een keer de auto van mijn ouders en reed ik drie kwartier naar de voorouderboerderijen.

Ik dwaalde over de landwegen en het pad over de zogenaamde Slaperdijk die daar ligt, reed heen-en-weer over de Ubbeschoterweg en droomde over de tijd dat mijn voorouders hier gewoond moesten hebben.

Maar de echte link met Ubbeschoten had ik nog steeds niet gevonden.

De missing link van Hendrik Teunisz.

En die link moest er wel zijn. Hoe kwamen we anders aan deze achternaam? Ergens moest toch een voorouder, hetzij een man of een vrouw, een connectie hebben met Ubbeschoten?

Na een paar jaar onderzoek had ik de grootste vondsten wel gedaan (dacht ik). Ik was overtuigend terug tot 1679, toen mijn voorvader Gerrit Hendriksz., zoon van Hendrik Teunisz en Jacobje Lamberts, werd gedoopt in Amersfoort.

En juist bij die vader – Hendrik –  zou de zoektocht echt spannend worden.

In 1639 werd er namelijk een Hendrik gedoopt in Renswoude, als zoon van Teunis Jansz. op Ubbelschoten.

Doop van Hendrik, zoon van Teunis Jansz op Ubbelschoten, in Renswoude 1639

Een Hendrik die een connectie heeft met Ubbeschoten! Dat was toch waar ik naar op zoek was? Dat was dan toch zó aannemelijk dat ik Teunis Jansz. kon beschouwen als mijn oudst bekend voorvader?

Nou, niet helemaal.

Alleen feiten vertellen het hele verhaal

Want inmiddels had ik hard core genealogen leren kennen en die zweren bij de harde feiten. Ik was bij een groepje historisch onderzoekers gaan horen dat elkaar wekelijks trof in Het Utrechts Archief. We discussieerden over vastlopende onderzoeken, onmogelijke relaties en toevallige vondsten.

Ik deed geen stambooomonderzoek meer. Ik schreef 10 jaar lang artikelen over de geschiedenis van Odijk, het dorp waar ik vandaan kom. En ik publiceerde over de oorlog tegen de Fransen in 1793-1795. Waarom? Uit pure historische interesse en mijn grote voorliefde voor goed archiefonderzoek.

Maar de stamboom bleef lonken. En zo ontdekte ik, met mijn eigen ervaring van 20 jaar historisch onderzoek en met adviezen van andere goede genealogen, dat relaties die werden gelegd in de bestaande publicaties over de stamboom Uppelschoten-Post nooit konden kloppen.

Ik moest dus weer aan de gang. EN dat doe ik nu: ik werk stap voor stap door notariële en gerechterlijke archieven om de onmogelijke links in onze stamboom te achterhalen.

Meer weten daarover? Neem contact met me op!